Bayraktar Salavatları 1956 yılında Sorgun ilçesi ve ilçeye bağlı Sorgun (Çiğdemli), Eymir, Çavuşköyü ve Eynelli köylerinden derlenmiştir. Derlenen salavatlar İhsan Hınçer’in sahibi olduğu ve ayda bir defa İstanbul’da yayımlanan Türk Folklor Araştırmaları Dergisi’nde üç bölüm halinde derginin 1978 yılına ait Ocak, Şubat ve Mart aylarında yayımlanmıştır. Salavatlar Sorgun ortaokulunda 1956-1958 yılları arasında Türkçe öğretmenliği yapan Hasan Latif Sarıyüce tarafından derlenmiştir.
Salavatları derleyen Hasan Latif Sarıyüce “Biz bu salavatları 1956 yılında Sorgun ilçesine bağlı Sorgun (Çiğdemli), Eymir, Çavuşköyü ve Eynelli köylerinden derledik. Şimdi aradan 21 yıl geçtikten sonra (derlendiği 1956 yılından 21 yıl sonra) aynı köylerde bu salavatların söylenip söylenilmediği, hele hele düğünlerin aynı biçimde yapılıp yapılmadığını araştırmak toplumsal gelişmeyi saptamak bakımından yararlı olacaktır.” demektedir. Bu konu Sorgun Düşünce Kulübü tarafından gündeme getirilerek Hasan Latif Sarıyüce’nin cevabını merak ettiği günümüzdeki düğünlerin nasıl olduğu sorusuna yönelik bir farkındalık oluşturmaktadır.
İslam inancını seçen Türk milletinin kültürüne, İslam kültüründen pek çok değer geçmiştir. Bunların başında Allah sevgisi gelir. Yine İslam kültüründen Türk kültürüne geçen konulardan birisi de Peygamber sevgisidir. Peygamber Efendimizin adının duyulduğu yerde ona salavat getirilmektir. Tüm bunlar İslam inancının, Türk kültür gelenek ve görenekleri üzerindeki etkileridir. Biz Türk milleti olarak bu kavramları kendi milli yapımıza uygun anlamlandırmalarla uygulamışız.
İslam dininin, Türk kültüründeki işlevine Türk edebiyatında çok rastlanır. İslam inancında da Türk milletinin kültürünün diğer milletlerin kültüründen ayrı bir kültür olduğu görülmektedir.
Halk edebiyatında iyi dilek ve dua sözlerine “Salavatlama” denilmektedir. Bu kavram salat, salavat tebrik, tezkiye ve dua anlamında kullanılır. Salavatlama’nın Peygamber efendimize yapılan dua, istiğfar rahmet gibi anlamları da vardır. Salavat belirli vakitlerde Kur’an’da emredildiği tarzda ve Peygamber Efendimizin tarif ettiği şekilde yapılan ibadettir. Salavat kelimesi salat kelimesini çoğuludur. Türkçede daha çok Hz. Muhammed (SAV)’e yapılan dua manasında kullanılır. İslam kültüründe Peygamber Efendimizin adını geçtiği anda salavat getirmek peygamberi yüceltmek ve peygambere saygı duymayı ifade eder. Salavat getirmenin dindeki kaynağı Kur’an Ayetleridir. Ahzab suresi 56. Ayette; “Şüphesiz ki Allah ve Melekleri Peygambere salat ederler. Ey iman edenler sizde ona tam bir teslimiyetle salat ve selam edin.” şeklinde emredilmektedir. Bu ayete dayanarak verilen fetvada ümmetin ömründe bir defa salavat getirmesi farzdır. Aynı mekânda salavatı tekrar etmek sünnettir. Fakat Sorgun köylerinde düğünlerde söylenen salavatlar, uyaklı ölçülü bir tür mani ya da koşmadır. Dede Korkut öykülerinin nazım parçaları gibi yarı ölçülü yarı serbest özelliktedir.
Müslüman Türkler için bu kadar önemli olan salavat getirmek, asırlardır Türklerin toplumsal hayatında yer almıştır. Buna değer veren toplumumuz salavatlara hem günlük hayatında hem de bazı gelenek ve göreneklerimizin içinde yer vermiştir.
Salavatlama özellikle düğünlerde, güreşlerde, sıklıkla kullanılan manzum sözlerdir. Düğünlerimiz, yöreden yöreye farklılıklar gösterse de genel olarak düğün, adet ve geleneklerine bağlı yapılırdı. Bu salavatlar uzun zamandır söylenmesine rağmen hiçbir yenilik görülmemektedir. Yeni eklenen salavatlara da rastlanılmamaktadır. Salavatların bu özelliği köydeki insanların yaşantısıyla yakından ilgilidir. Türkiye genelinde geleneksel evlenme adetleri unutulmaya yüz tutmuş, artık düğünler birkaç saatlik salon düğünlerine veya nikahlar şekline dönüşmüştür. Salavatların ele alınmasındaki amaç unutulmaya yüz tutmuş bu adet ve geleneklerin yeni yetişen nesillere aktarılmasıdır. Zaten düğünlerde kısmen de olsa salavatlamalarla karşılaşılmaktadır. Salavatlamanın varlığının sürdüğünü günümüzde az da olsa görmekteyiz.
Çalışmada Sorgun düğünlerinde bayraktar salavatları ele alınmıştır. Bayraktar düğüne gelen misafirlerin karşılanmasını, ağırlanmasını, eğlenmesini, rahat etmesini sağlayan kişidir. Bayraktarlık yaşlılar tarafından gençler arasında seçilen ve birden fazla kişiden oluşan bir organizasyondur. Bayraktarlık organizasyonunu oluşturan iş bölümü şöyledir.
1) BAYRAKTAR: Organizasyonun başıdır. Bayrak taşır. Yakın tarihe kadar bu bayrak özel renkleri ve işaretleri olan sancağa benzer bir bayraktır. Yeşil ya da beyaz zemin üzerine sarı, kırmızı, mavi sırmalarla ayetler bulunan bu bayrak üzerinde kılıç resimlerine de yer verilmektedir. Bu bayrak kutsal emanet gibi bayraktardan bayraktara devredilirdi.
2) YİĞİTBAŞI: Bayraktarın en büyük yardımcısıdır. Konukların ağırlanması, düğünlerin güzel geçmesi için çalışmaktadır.
3) ODABAŞI: Köye gelen gençlere yatacak yer, yemek sağlamak ve misafirlerin hayvanlarını barındırmakla yükümlüdür. Ev ev dolaşıp konuklara yatacak yer ayarlar düğün evine yemek gitmesini sağlardı.
Düğün adetlerinin önemlilerinden birisi danışık kahvesidir. Danışık kahvesinde düğüne ilişkin çok yönlü istişareler yapılır ve düğün kâhyası seçilirdi. Düğün kayası ( kâhyası) damadın en yakınlarında olan biridir. Düğünün şeklini bu iki zümre yönlendirir. Bayraktarın en önemli görevi, düğünlerde bayrak kaldırmaktır. Bayraktar damadın evinin çatısına bayrak asarak düğün başlatılır. Bayrak kaldırılmadan gelin evinden, gelin çıkarılmazdı. Sorgun’un köylerinde düğünler üç gün sürerdi. Düğünün ikinci günü oğlan evinin aldığı sini kalkardı. Düğünün ikinci günü öğlen gençler toplanır, bayraktar bayrağını açar, davul zurna eşliğinde siniler başlar üzerine konulur, salavatlar getirilerek kız evine gidilirdi. Sinilerin içindeki kıyafetler akşam kına gecesinde geline giydirilirdi.
Salavatlar şöyle söylenirdi. Bayraktarın arkadaşlarından birisi salavatın esas kısmını yüksek bir sesle okur.
Yalebi bayrağım yalebi
Dolandık geldik Şamı Halebi
Mecitözünde yatan Elvan Çelebi
Elvan Çelebi aşkına verelim salavat
Der düğün alayını oluşturan kalabalık Allah Allah İllallah, ver Muhammede salavat, Sellaley Muhammed diye bağrışır. Sellaley Muhammed kelimesi (S A V) yani Sallalahu Aleyhi Vesellem kelimesinin ağızda yuvarlanarak söylenmiş şeklidir.
Bir köyden başka köye gelin almaya giden oğlan evi köyün girişinde kız evinin bayraktarı tarafından kesilir gelen düğüncüyle, kız evinin bayraktarı arsında şu konuşma geçer.
Kız evi: Selamün aleyküm hacılar
Oğlan evi: Aleykümselam hocalar
Kız evi: Nereden gelip nereye gidiyorsunuz
Oğlan evi: Hazırlardan gelip Hızırlara gidiyoruz
Kız evi: Hazırlar kim Hızırlar kim
Oğlan evi: Hazırlar sizlersiniz Hızırları ne siz bilirsiniz ne biz.
Oğlan evinin bayraktarlarına muamma sorma faslı gelir. Muamma; Aşıklık geleneğinde manzum söz, anlaşılmayan bilinmeyen söz anlamına gelir. Bayraktar Bu sorulara cevap vermek zorundadır. Eğer cevap veremezse, bayrağı elinden alınır. Bayrak olmadığı için düğün durur. Bayrağı kurtarmak için birçok talepte bulunulur. Tosun, koyun, koç, para, keçi üzerinde anlaşma yapılır. Oğlan evi kalabalıkla köye gelir. Gelirken karşılıklı salavatlar söylenir. Bu salavatlar muammalı olduğu gibi karşılıklı atışma şeklinde de olur. Atışmalar gelini alınmadan yumuşak olur. Gelin alındıktan sonra ağır sözlerle atışmalar olur. Çünkü artık gelini alınmıştır.
Salavatlar anlam yönünden üçe ayrılır.
1) Düz Salavatlar
2) Muammalı Salavatlar
3) Atışmalı Salavatlar
1) Düz Salavatlar: Köylerde kocaya varan kızların düğününde söylenen içinde soru, bilmece, atışma olmayan salavatlardır.
1) Selamün aleyküm hacılar
Aleykümselam hocalar
Selavat verelim gençler kızlar
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
2) Karşımızda duruyor güzelin hası
Nur olsun açılsın salavat verelim sesi
Cümlemizin bir Mustafa’sı
Mustafa’nın aşkına verelim salavat
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
3) Yelebi bayrağım yelebi
Dolaştık geldik Şam’ı Halebi
Getirelim yerine farzı sünneti
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
NOT: Aynı salavatın farklı bir söylenişini yukarıda örnekte vermiştik.
2) Muammalı Salavatlar: Her salavat içinde çözülmesi gereken bilmeceyi taşır. Daha çok başka köyde gelin almaya gidilince söylenir. Bazı köylerde muammayı çözemeyen bayraktarlara ceza verilirdi. Mesela kağnının okuna bayraktarın gövdesi bağlanırdı. Yahut bayraktar bir ağaca veya direğe bağlanırdı. Bir karşılık alındıktan sonra ise bayraktar çözülürdü.
4) Hangi derviş nur içinde hak oldu
Hangi tarla çift değmeden herk oldu
Hangi demir ustasız burgu oldu
Bu manayı bilene usta derim
Bu deryaya dalana dalgıç derim
Allah Allah illallah
Verelim Muhammede salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
O şeytandır nur içinde hak oldu
Adem’in tarlası el değmeden herk oldu
Yıldırımda ustasız burgu oldu
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
5) Bu günkü günün adı ne
Yarınki günün adı ne
Yer altındaki yeşil caminin imanının adı ne
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Bugünkü günün adı dünya
Yarınki günün adı ahret
Yer altındaki yeşil caminin
İmamının adı Muhammed
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
6) Denizde su kurumaz
Suda balık boğulmaz
Anası doğurur ya
Yavrusu yavru doğurmaz
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Denizde su kurumaz
Suda balık doğurmaz
Anası yavru doğurur ya
Katır yavru doğurmaz
Allah Allah illallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
7) Deniz dibi kumdur etrafı çimdir
Mekke ile Medine arasında
Bayraktar başı kimdir
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Deniz dibi kumdur etrafı çimdir
Mekke ile Medine arasında
Bayraktar başı Hızır’dır
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
8) Ulu kuşlar yaylasına tünedi
Cümle âlem bayraktarı kınadı
Sana diyom arkadaş
Yer altında sarı öküzü kim nalladı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Ulu kuşlar yaylasına tünedi
Cümle âlem bayraktarı kınadı
Sana diyom arkadaş
Yer altında sarı öküzü Cebrail nalladı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
10) Elifi okurlar Allah’ın adı
Pınarı yaptırdım pöhrengi yedi
Sana diyom arkadaş sana
Kâbe’nin eşiğini kim yondu, kim koydu
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Elifi okurlar Allah’ın adı
Pınarı yaptırdım pöhrengi yedi
Sana diyom arkadaş sana
Kâbe’nin eşiğini Cebrail yondu, Mikail koydu
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
11) Ol kimdir ki düğün edip esamesin okuyan
Ol kimdir ki Mekke i mükerreme de ezan okuyan
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Ol falandır düğün edip esamesin okuyan
Ol Bilal’i Habeş’idir Mekke i mükerreme de ezan okuyan
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
12) Yere vurdum kümbeti
Dolandık geldik Şam ı himmeti
Otlar içinde bir ot vardır
Hem farzı kıldırır hem sünneti
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Yere vurdum kümbeti
Dolandık geldik Şam ı himmeti
O Hocadır
Hem farzı kıldırır hem sünneti
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
13) Sazımın telleri perde perde
Gel imtihan olalım bu yerde
Sana diyom arkadaş
Kırkların mekânı nerde
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Sazımın telleri perde perde
Hay hay imtihan olalım bu yerde
Sana diyom arkadaş
Kırkların mekânı şehit mezarında
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
14) Bu dünyanın adı ne
Öbür dünyanın tadı ne
Yer altında yeşil caminin
İmamının adı ne
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Bu dünyanın adı Ahmet
Öbür dünyanın Ahret
Yer altında yeşil caminin
İmamının adı Muhammed
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
15) Dalı dala vurup gökten kim uçtu
Sırat köprüsünü önce kim geçti
Sana derim arkadaş arşın kilidini ne ile açtı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Dalı dala vurup gökten Cebrail uçtu
Sırat köprüsünü önce o geçti
Sana derim arkadaş arşın kilidini salavatla açtı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
16) Hey harladı harladı
Gökte yıldız parladı
Sana derim arkadaş minarenin başında
Sarı karıncayı kim nalladı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Hey harladı harladı
Gökte yıldız parladı
Al cevabı arkadaş minarenin başında
Sarı karıncayı Cebrail nalladı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
17) Arap atları azılı
Koç koyundur kuzulu
Sana derim arkadaş
Bayrağın üzerinde ne yazılı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammede salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Arap atları azılı
Koç koyundur kuzulu
Sana derim arkadaş
Bayrağın üzerinde şehadet yazılı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
18) Ustam bilir misin elmin (ilmin)başını
Ne ile kestiler kandil taşını
Ol nedir ki kendi kesti kendi başını
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Ustam bilirmisin elmin başını
Dua ile kestiler kandil taşını
Ol nedir ki kendi kesti kendi başını
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
19) İsa peygamber havaya uçtu
Musa peygamber donunu biçti
Sana derim arkadaş sana
Sudan suya köprüyü kim kurdu geçti
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
İsa peygamber havaya uçtu
Musa peygamber donunu biçti
Sana derim arkadaş sana
Sudan suya köprüyü Cebrail kurdu geçti
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
20) Gökten bir yaprak düştü süzüldü
İdris in bağrı üzüldü
Yer yarılıp ta kalem ihtaç (ihdas) olunca
Evvela hangi ayet yazıldı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Gökten bir yaprak düştü süzüldü
İdris in bağrı üzüldü
Yer yarılıp ta kalem ihtaç (ihdas) olunca
Evvela hangi besmele yazıldı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
21) Kâbe’nin etrafı surdur
İçinde balkıyan nurdur
Sana diyom bayraktar
Müslümanın piri kimdir
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Kâbe’nin etrafı surdur
İçinde balkıyan nurdur
Sana diyom bayraktar
Müslümanın piri Muhammed’dir
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
22) Ol nedir ki hem dem alalar
Ol nedir ki el değmedik yaralar
Ol nedir ki yüreğinden pareler
Ol nedir ki kanadında alı var
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Ol Gökyüzüdür ki hem dem alalar
Ol gönüldür el değmedik yaralar
Ol yarasa yüreğinden pareler
Ol kepenektir (kelebektir) kanadında alı var
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
23) Ol nedir ki boyanıksız boyaksız
Ol nedir ki yola gider elsiz ayaksız
Ol nedir ki anadan doğar ayaksız
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Ol zayıfrandır safrandır boyanıksız boyaksız
Ol cenazedir yola gider elsiz ayaksız
Ol kurbandır anadan doğar ayaksız
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
24) Ol nedir ki gece gündüz telaşta
Ol kimdir ki tu selende ağaçta
Ol kimdir ki taam geldi miraçta
Nur güzellik hangi kimseye geldi
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Ol insandır gece gündüz telaşta
Zekeriyya Aleyhisselamdır tu selende ağaçta
Hz. Muhammed’e taam geldi miraçta
Nur güzellik Yusuf Zelha (Züleyha) geldi
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
25) Gökyüzünden bir bulut ağdı
Vardı Mekke’yi dolandı
Sana diyom arkadaş
Kâbe’nin kapısı neyle boyandı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Gökyüzünden bir bulut ağdı
Vardı Mekke’yi dolandı
Sana diyom arkadaş
Kâbe’nin kapısı Nurla boyandı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
26) Nerden gelip nereye gidiyorsun
Hazırlardan gelip Hızırlara gidiyor
Hazırlar kim Hızırlar kim
Hazırlar sizlersiniz Hızırları ne siz bilirsiniz ne biz
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
27) İşte imtihan yeri burası
Şimdi açılır gözlerin perdesi
Sana diyom arkadaş
Nerde Hz. Ali’nin türbesi
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
Kişisel not: Neceftedir Hz. Alinin türbesi (Dergide cevap yazılmamıştır)
28) Hz. Alinin naklı (nakli)
Aldı boğazına taktı
Altı gözlü on ayaklı
Bunu bilmeyenin yoktur aklı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
29) Saf saf olmuş karşımızda duruyo
Yiğitbaşı salavatı veriyo
Dört kitabın manasını bilmeyen
Bana sual soruyo
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
ellaley Muhammed
30) Gök buz iken
Yer su iken
Dünyada Beni Âdem yok iken
Suya selam verip kim geçti
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
31) Kıble tarafından bir gün doğdu seçildi
Cenneti alaya bir kapı açıldı
Sana diyom arkadaş
Hülle kime biçildi
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
32) Denize attım demir hindi
Hz. Ali düldüle bindi
Sana diyom arkadaş
Evvela hangi ayet indi
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
33) Bir varlık vardır ki gökte uçar izi yok
Eti yenmez sütü yenir zerre kadar kanı yok
Sana diyom arkadaş sana bunu bilmez isen
Bayraktarlıkla ilakan yok
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
34) Pınarın başındadır
On iki yaşındadır
Sana derim bayraktar sana
Şu kaya kaç yaşındadır
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
35) Ey er kişi er kişi
Ne biri bilir ne beşi
Sana derim arkadaş
Mekke de bir koyun kuzulamış
Anası erkek kuzusu dişi
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
36) Bismillah derler Allah’ın adı
Pınarı yaptırdım pöhrengi yedi
Sana derim arkadaş
Kâbe’nin eşiğini kim yondu kim koydu
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
37) Cenneti Alada bir ağaç var dalsız budaksız
Onun üstüne bir kuş konmuş tüysüz tozaksız
Onu bir adem yemiş dilsiz damaksız
Sana diyom arkadaş bil bakayım sen bunu
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
38) Gökten indi bir akrep
Ağzına yeşil yaprak
Sana derim arkadaş
Bu dünya kaç kilo toprak
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
39) Kat kat olur camilerin kubbesi
İçinde okunur farzı sünneti
Sana derim arkadaş sana
Bunlar kimin ümmeti
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
40) Bayraktar bayraktarlığında şüphem yok
Yirmi dokuz harfin kaçının noktası var kaçının yok
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
41) Bir nedir iki nedir üç nedir
Erkan nedir tadil nedir yol nedir
Cenneti Alada bir kuş gördüm
Üç yüz atmış kanadı var ördek midir kaz mıdır?
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Cebrail
42) Yürü bayraktarım bende varayım
Yedi tabur samenini (seymenini) bende göreyim
Haddim olarak bir sual sorayım
Veysel Karani’nin türbesi nerede
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
Not: Veysel Karani’nin türbesi Rakkada’dır (Dergide cevap yazılmamıştır).
43) Bismillahi kur an tatlı
Hz. Ali düldül atlı
Arkadaş Cebrail kaç kanatlı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Bismillahi Kur’an tatlı
Hz. Ali düldül atlı
Bana sorumu soruyon
Cebrail altı yüz altmış kanatlı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
44) Bismillah diyerek başlayarak söze
Yolumuz uğradı düze
Sana diyorum bayraktar sana
Gökten dört kitabı kim indirdi bize
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Bismillah diyerek başlayarak söze
Şimdi size cevap veririm bayraktar size
Gökten dört kitabı Cebrail indirdi bize
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
45) Okuyup dört kitabı tahsil edip bilde gel
Beysemenin(?) ismi yerde midir gökte mi?
Mekânını bulda gel
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Okuyup dört kitabı tahsil edip bilmişem
Yedi derya derununa dalmışam
Beysemenin ismi gökte değil yerdedir
Ol mekânı bulmuşam
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
46) Yer altında sarı öküz söyle kaç yaşındadır
Mevla’m onu hür yaratmış kimler onun başındadır
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Yer altında sarı öküz altı bin altı yüz altmışaltı yaşındadır
Mevla’m onu hür yaratmış bütün dünya onun başındadır
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
47) Hz. Ali düldüle bindi
Haykırıp kavgaya girdi
Ali kavgaya girince
Sağ yanında kim durdu
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Hz.Ali düldüle bindi
Haykırıp kavgaya girdi
Ali kavgaya girince
Sağ yanında Zulfugar durdu
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
48) Bilir kişi bilmez kişi
Haktır mevlamın işi
Cenneti Alada bir koyun kuzulamış
Anası erkek babası dişi
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Bilir kişi bilmez kişi
Haktır Mevla’mın işi
Cenneti Alada kuzulayan koyunun
Anası Âdem babası Havva’dır
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
49) Şarkta bir bulut uyandı
Arşı Alayı dolandı
Benden sual mi soruyon
Sana diyom bayraktar
Bayrağın ne ile boyandı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Şarkta bir bulut uyandı
Uyanıp da Arşı Alayı dolandı
Benden sual mi soruyon
Bayrağım şehitler kanı ile boyandı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
50) Dinle bayraktarım sual sorayım
Âşıklık kimden icat olmuştur
Ne ile verdiler nizam terazi
Gördüğün yer ne ile abad olmuştur
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Dinle bayraktarım cevap vereyim
Âşıklık Ademden icat olmuştur
Gürz ile kılıçtır verenler nizamı
Dünya bunlarla abad olmuştur
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e de salavat
Sellaley Muhammed
51) Bayraktar bilir misin ilmin başını
Ne ile kestiler kandil taşını
Ol nedir ki kesti başını
Bunu bilen üstad olmuştur
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
İlmin başı budur eylemek sabır
Kandil taşı kesen ol ismi Gafur
Kendi başın kesen gökte buluttur
Cebrail âleme üstad olmuştur
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
52) Bir ağaç gördüm dalsız budaksız
Bir kuş gördüm tüysüz tozaksız
Bu kuşu kim yedi dilsiz damaksız
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
CEVAP
Bir teneşir gördüm dalsız budaksız
Bir ölü gördüm tüysüz tuzaksız
Onu Azrail yedi dilsiz damaksız
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e de salavat
Sellaley Muhammed
3-ATIŞMA SALAVATLARI: Bu salavatlar daha çok köye kız almaya gelen oğlan evinin bayraktarı ile kız evindeki bayraktar ve gençler arasında söylenir. Şaka yollu atışmalardır.
Salavatın anlamı aynı zamanda duadır. Bu salavatlar salavat olmanın ötesinde tekerleme niteliğindedir. Dolayısı ile bunlara salavat demek yerine atışma tekerlemeleri demek doğru olacaktır.
53) Teraziyim kantarım
Günden güne artarım
Çok ileri gitme bayraktar
Çekince ağzını yırtarım
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
54) Bağlarına vardım bağları goruk
Ayağına giymiş çitil çarık
Böyle salavat mı verilir hey koca sırık
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
55) Bayraktarım ayak ayak geliyor
Yiğitbaşı salavatını veriyor
Dört kitabın adını bilmeyen benden sual soruyor
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
56) Yürü bayraktarım bayrağını götür
Salavatını Hz. Resul’ e yetir
Korkma bayraktarım bir salavatta sen getir
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
57) İşte geldik elinize
Ördek konsun elinize
Kızınızı aldık gidiyok
Sarı saman bağlansın belinize
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
58) Al bayrağın aşini
Tuttuk cennet kuşunu
Gözün aydın guva (güveyi)
Getiriyok eşini
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
59) Yumurtanın sarısı
Yere düştü yarısı
Aldık gelini gidiyok
Büyüğünüze küçüğünüze darısı
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
60) Mezarımın taşı var
Kefenimin yaşı var
Korkma arkadaş korkma
Burada din gardaşı var
Allah Allah İllallah
Verelim Muhammed’e salavat
Sellaley Muhammed
Sorgun ilçemizde görev yaptığı dönemde ilçemiz ve köylerine ait salavatları kayda alarak günümüze ulaşmasını sağlayan ve geçmiş ile günümüz arasında bir karşılaştırma imkanı sunan Hasan Latif Sarıyüce hocamızı rahmet ve minnetle anıyoruz.
Nuri Kaya
SORGUN DÜŞÜNCE KULÜBÜ
