Kitap İncelemesi: “Ya Yenilenirsin Ya da Yenilirsin” / Dr. İbrahim ARIKAN

Öğretmen olma hayali ile başlayan ve bir çok hususu gerek yaşayarak gerekse de eserleri ile yaşatarak öğretmeyi başaran Sn. İbrahim Arıkan’a rahmet dileklerimle…

Toprağımız, memleketimiz imkanın kıt ama hayallerin münbit olduğu topraklar. Ne mutlu hayallerinden kocaman gerçeklere ulaşan insanlara… İmkansız denileni başaranlara…

Tıpkı Sorgun’un Salur köyünden öğretmen olma hayali ile çıkan, okula kaydı yapılmayan, öğretmenin kefil olması ile okula başlayıp hayalini yeşerten, sonrasında birçok sektörde binlerce kişiye aş ve iş olan İbrahim Arıkan gibi…

İlk olarak lise son sınıfta duymuştum MEF dershanesini. Maddi imkansızlıkları olan sınıf arkadaşım MEF dershanesinin kapısını çalmış ve burslu olarak orada üniversite sınavına hazırlanmıştı.

Sonra Yurtiçi Kargo’nun sahibinin de MEF dershanelerinin sahibi olan İbrahim Arıkan olduğunu öğrenmiştim. Hani şu üzerinde “Söz Verdiğimiz Gibi” sloganı olan. Tahminim sloganın isim babasının Dr. İbrahim Arıkan olduğu yönünde. Çünkü bir Yozgatlı hem kendine, hem memleketine hem milletine verdiği sözü yerine getirir. Dr. İbrahim Arıkan tüm sözlerini ülkesine sağladığı istihdam ile yerine getirdi de…

Ruhunun şad, mekanının cennet olması dileklerimle.

Eğitimden taşımaya, enerjiden inşaata bir çok sektörde faaliyet gösteren İbrahim Arıkan’ın akademik anlamda tecrübeleri ile birleştirdiği eserlerinden “Ya Yenilenirsin Ya Yenilirsin” isimli kitabı 5 bölümden oluşmaktadır.

18 Mart 2010 tarihinde basılan eserin birinci bölümünde mikro ekonomi, ikinci bölümünde makro ekonomi, üçüncü bölümde tarihte uygulanan ekonomik modeller, dördüncü bölümde Osmanlı İmparatorluğu ve  beşinci bölümde küreselleşme konuları teorik bilgiler ve ticari tecrübeler ışığında harmanlanarak ustalıkla sunulmuştur.

Kitabın yazılmasındaki amaç; ticari hayattaki olumlu ve olumsuz tecrübelerin okuyucuyla paylaşılması, mikro ekonomik düzeyde işletmelerin, makro ekonomik düzeyde ekonomik dengelerin, tarihi boyutu ile ekonomik modellerin sade ve yalın bir anlatım ile sunulmasıdır.

Birinci bölümde ilk adımın ve cek-caktan öte yapmak ve etmenin önemi önemine vurgu yapılmıştır. Ticari hayallerin gerçekleşmesini sağlayacak ilk adım işletme kurmaktır. Buna yönelik temel prensipte aşağıda yazarın ifadesi ile özetlenmiştir.

“Karşıdaki dağın arkasındaki bir noktaya gitmeyi hayal etmiş olalım; hayalimizi gerçekleştirmek için yola çıkmadan önce, dağın arkasına gidilecek bir yolun bulunup bulunmadığını tespit etmeliyiz. Bu yolu katetmek için gerekli donanıma, ulaşım aracına sahip olup olmadığımızı değerlendirmeliyiz. Bu değerlendirmeler sonunda dağın arkasına gitme olasılığı belirebilir. Dağın arkasındaki noktaya varmak için gerekli olan zaman ve enerjiye de sahip olmalıyız. Aksi halde dağın arkasına gitme düşüncelerimiz sadece hayal olarak kalır. Kısaca hayallerimizin gerçekleşmesi için gerekli ve yeterli şartlar mevcut olmalı. Şartlar müsait olduktan sonra hayalleri gerçekleştirmenin ilk adımı atılmalı.”

Aslında günümüzün en önemli sorunlarından birisi popülist yaklaşımlardır. Güç ve imkanlarının farkında olmadan sadece gözü karartıp başlanan hedeflerin, kurulan hayallerin tamamına yakını hüsranla sonuçlanmıştır.

Fizibilite ve yönetim anlayışı ilk adımın tamamlayıcısıdır. Burada yönetim organizasyonda çoğu ders kitabında olmayan bir yönetim ve organizasyon şeması mevcuttur. Söz konusu şemada ülke yönetim organizasyon şeması ile işletme yönetim organizasyon şeması ustalıkla senkronize edilmiş ve mikro düzeyde işletme ile makro düzeyde ülke yönetiminin benzerlikleri üzerinde durulmuştur.

Kaliteli üretim, işletmeyi geleceğe taşıyan güçler, sürdürülebilirlik, strateji, misyon ve vizyon  örnekler, tecrübeler ve teorik bilgiler ışığında sunulmuştur.

İkinci bölümde makro ekonomiye ilişkin bilgiler verilmiştir. Ülke ve ekonomi riskleri, ekonomik krizler (neden ve sonuçları), ülkelerin zenginlik göstergeleri, üretim, tüketim, büyüme, istihdam, iç ve dış dengeler birçok veriler ışığında, basit, sade ve anlaşılır bir şekilde ifade edilmiştir.

Özellikle günümüz en çok rağbet gören paradan para kazanma teorisini ülkenin geleceği için bir risk olarak görülmektedir. Üretime dönüşmeden getiri sağlayan paranın ülkeye ve millete bir faydasının olmayacağına ilişkin ortaya konan görüş iktisadi açıdan önemli bir riske ışık tutmakla birlikte; üretime verilen değerinde anlamlı bir göstergesidir.

Üçüncü bölümde ekonomi modelleri tarihsel gelişim ve değişimler ışığında eşitlik ve mutlulukları da dikkate alarak sanayileşme, sömürgecilik ve üretim bağlamında değerlendirilmiştir. Feodalizm, Osmanlı  İmparatorluğu ve yönetim, iktisadi modeller, rejimler, liberal ve sosyal sistemler bu kısımda sunulmuştur.

Dördüncü bölümde Osmanlı İmparatorluğu ekonomik, siyasi ve askeri açıdan irdelenmiş ve Cumhuriyete olan geçişe iktisadi yapı bağlamında vurgu yapılmıştır.

Beşinci ve son bölümde ise göç, sermaye dolaşımı, birlikler, ortak para birimi, antlaşmalar doğrultusunda küreselleşme olgusu anlatılmıştır.

İktisadi anlamda işletme, ekonomik olay ve terimler ile iktisadi tarihin bir rehber niteliğinde sunulduğu eser okuyucu için bir kılavuz niteliğindedir.

Ya Yenilenirsin Ya da Yenilirsin ifadesi eserin her sayfasında vücut bulmaktadır. Özellikle üretime dayalı iktisadi gelişmelerde üretim faktörlerinde (teknolojide) ve düşünce anlamında yenilenme beraberinde güçlü, devamlı bir devlete olanak sunmaktadır.

Eserin özünü, üretimi bir sorun olmaktan çıkaran, sanayi ve endüstri devrimini başarı ile sonuçlandıran devletlerin diğer dünya ülkelerini küreselleşme adı altında ciddi bir pazar haline getirdikleri fikri oluşturmaktadır. Bu devletler çeşitli anlaşmalar ve birliktelikler ile ürettikleri katma değerli ürünlerden sağladıkları fon fazlalarını da gelişmekte olan ülkeler üzerinde kriz tehdidi ile müthiş bir şekilde kullanmaktadırlar.

Dr. İbrahim Arıkan’ın kitabının son sayfasında son cümle ile ifade ettiği gibi “Dünya için yeni bir ekonomik model bekliyoruz.”

Üretimin, gelirin, refahın ve bölüşümün adil olduğu bir dünya temennisi ile tekrardan Dr. İbrahim Arıkan’a rahmet dilerim.

 

Fatih ŞAHBAZ

SORGUN DÜŞÜNCE KULÜBÜ

Author: Fatih
İsim: FATİH ŞAHBAZ Yaşadığı İl: İstanbul Yaşadığı İlçe: Üsküdar Meslek: T.Halk Bankası A.Ş.